Cận thị học đường là gì? Nguyên nhân và cách phòng tránh

Cận thị học đường đang âm thầm ảnh hưởng tương lai của thế hệ trẻ với tốc độ chóng mặt. Tuy nhiên, sự thiếu quan tâm của phụ huynh lại khiến diễn biến cận thị ngày càng trở nên tồi tệ hơn, đẩy con em mình vào nguy cơ mù lòa.

MỤC LỤC › Thực trạng cận thị học đường tại Việt Nam › Bệnh cận thị học đường: Tìm hiểu nguyên nhân từ A-Z 1. Cận thị học đường là gì? 2. Nguyên nhân cận thị học đường 3. Dấu hiệu nhận biết về bệnh cận thị học đường 4. Một số lầm tưởng về cận thị học đường › Giải pháp: Điều trị cận thị học đường thế nào hiệu quả? › Lời kết

Thực trạng cận thị học đường tại Việt Nam

Theo thống kê của Bệnh viện Mắt Trung ương vào năm 2020, hơn 6 triệu trẻ em trong độ tuổi đi học (từ 6 đến 15 tuổi) tại Việt Nam mắc tật khúc xạ. Trẻ em bị cận thị chiếm tới hơn 40% và chủ yếu tập trung ở thành thị.

Cận thị học đường ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sức khỏe của trẻ:

Về mặt học tập:

• Giảm thị lực: Trẻ khó nhìn rõ chữ trên bảng, sách vở, dẫn đến học tập khó khăn, kết quả học tập sa sút.
• Mỏi mắt, nhức đầu: Việc điều tiết mắt liên tục để nhìn gần khiến mắt trẻ nhanh mỏi, nhức đầu, ảnh hưởng đến khả năng tập trung.
• Giảm khả năng ghi nhớ: Do mệt mỏi, khó khăn khi tiếp thu bài giảng, trẻ có thể gặp vấn đề trong việc ghi nhớ bài học.

Về mặt sức khỏe:

• Nguy cơ cao mắc bệnh lý về mắt: Cận thị có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như thoái hóa điểm vàng, bong võng mạc, tăng nhãn áp, thậm chí mù lòa nếu không điều trị kịp thời.
• Về tư thế: Trẻ thường có xu hướng cúi gằm mặt khi đọc sách, viết bài, dẫn đến gù lưng, cong vẹo cột sống.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần: Cận thị có thể khiến trẻ tự ti, rụt rè, hạn chế tham gia hoạt động thể thao và giao tiếp xã hội.

Một số kiến thức thị giác liên quan:

• Cận thị có di truyền không? 5+ yếu tố chính gây ra cận thị
• Dấu hiệu bị cận nhẹ, nguyên nhân, cách chữa trị tại nhà
• Cận 0.5 độ có nên đeo kính không, có nên đeo thường xuyên?

Bệnh cận thị học đường: Tìm hiểu nguyên nhân từ A-Z

Cận thị học đường ảnh hưởng rất lớn đến mắt của trẻ, vì vậy cha mẹ cần quan tâm và có biện pháp phòng tránh. Hãy tìm hiểu về tật khúc xạ này và chú ý dấu hiệu ở trẻ để có thể giúp trẻ nhìn rõ hơn.

1. Cận thị học đường là gì?

Cận thị học đường là tình trạng tật khúc xạ phổ biến xảy ra ở trẻ em trong độ tuổi đi học, khiến trẻ khó khăn khi nhìn xa, nhưng lại nhìn rõ vật ở gần. Bao gồm các mức độ cận thị:

• Cận nhẹ: Từ 0.25 – 3.00 độ
• Cận trung bình: Từ 3.25 – 6.00 độ
• Cận nặng: Từ 6.25 – 10.00 độ
• Cận cực đoan: Trên 10.25 độ

2. Nguyên nhân cận thị học đường

Vì sao tật cận thị học đường ngày càng tăng, có 2 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này:

Cận thị di truyền:

Các nhà nghiên cứu đã xác định khoảng 24 gen liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển cận thị. Tỷ lệ di truyền cận thị từ bố mẹ sang con cái:

• Cả bố và mẹ đều bị cận thị: Con cái có nguy cơ cao bị cận thị từ 33% đến 60%.
• Chỉ một trong hai người bị cận thị: Tỷ lệ di truyền cho con cái là 23% đến 40%.
• Cả bố và mẹ đều không bị cận thị: Con cái vẫn có 6% đến 10% khả năng bị cận thị.

Lối sống:

• Sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều: Việc sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng, tivi trong thời gian dài có thể khiến mắt phải điều tiết liên tục, dẫn đến mỏi mắt và tăng nguy cơ cận thị.
• Ánh sáng không đủ khi học tập: Khi học tập trong điều kiện ánh sáng yếu, mắt phải làm việc nhiều hơn để nhìn rõ, điều này cũng khiến mắt mắc tật khúc xạ.
• Tư thế học tập không đúng: Ngồi học sai tư thế, cúi đầu quá gần sách vở có thể khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn nên dễ bị cận.
• Ít hoạt động ngoài trời: Việc dành ít thời gian hoạt động ngoài trời có thể khiến trẻ có nguy cơ cận thị cao hơn.

Ngoài ra, một số yếu tố khác như chế độ dinh dưỡng không cân bằng, thiếu vitamin D cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ cận thị học đường.

3. Dấu hiệu nhận biết về bệnh cận thị học đường

Để phát hiện sớm cận thị học đường ở trẻ, cha mẹ nên lưu ý một số dấu hiệu sau:

• Nhìn xa không rõ: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh cận thị học đường. Trẻ thường gặp khó khăn khi nhìn vật thể ở xa như bảng đen, biển báo giao thông, số nhà,…
• Hay nheo mắt: Khi cố gắng nhìn xa, trẻ thường có xu hướng nheo mắt lại để nhìn rõ hơn.
• Cúi thấp đầu khi đọc sách, viết bài: Trẻ thường cúi thấp đầu, đưa mặt gần sát sách vở để nhìn rõ chữ.
• Hay dụi mắt, chớp mắt: Do mỏi mắt, trẻ thường xuyên dụi mắt, chớp mắt liên tục.
• Nhức đầu, chảy nước mắt: Khi tập trung nhìn xa trong thời gian dài, trẻ có thể bị nhức đầu, chảy nước mắt.
• Hay than phiền về thị lực: Trẻ có thể than phiền rằng mình nhìn không rõ, hoặc thường xuyên nhầm lẫn chữ cái, số,…
• Kết quả học tập sa sút: Do không nhìn rõ bảng, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tiếp thu bài giảng, dẫn đến kết quả học tập sa sút.
• Khó khăn khi tham gia hoạt động thể thao: Trẻ có thể gặp khó khăn khi tham gia hoạt động thể thao do tầm nhìn hạn chế, không thể phán đoán chính xác khoảng cách.
• Thích xem tivi, chơi điện tử ở cự ly gần: Trẻ thường thích xem tivi, chơi điện tử ở cự ly gần và có xu hướng tăng thời gian sử dụng thiết bị điện tử.
• Khó nhận biết khuôn mặt người từ xa: Trẻ có thể gặp khó khăn khi nhận biết khuôn mặt người từ xa, đặc biệt là trong điều kiện thiếu sáng.

Tham khảo thông tin liên quan:

• Bị cận 1 bên mắt gọi là gì? Dấu hiệu, điều trị, nguyên nhân
• Bị cận thị nặng nhất là bao nhiêu độ và biến chứng nguy hiểm
• Cận 1.5 độ có nên đeo kính thường xuyên không, nhìn bao xa?

4. Một số lầm tưởng về cận thị học đường

Sai lầm trong nhận thức về cận thị học đường của nhiều phụ huynh đang âm thầm gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe mắt của trẻ.

• Trẻ chỉ bị cận thị khi học nhiều, đọc sách nhiều: Cận thị là do di truyền và yếu tố môi trường tác động, không phải do học tập hay đọc sách quá nhiều. Việc học tập và đọc sách đúng cách với ánh sáng đầy đủ còn có thể giúp bảo vệ mắt và phòng ngừa cận thị.
• Đeo kính cận sẽ khiến độ cận tăng nhanh: Kính cận chỉ giúp điều chỉnh tật khúc xạ, giúp trẻ nhìn rõ hơn. Việc đeo kính đúng độ và sử dụng kính đúng cách sẽ không làm độ cận tăng nhanh. Ngược lại, nếu không đeo kính hoặc đeo kính sai độ, trẻ sẽ phải nheo mắt nhiều hơn, dẫn đến điều tiết mắt quá mức và có thể khiến độ cận tăng nhanh hơn.
• Chỉ cần đeo kính khi nhìn xa, nhìn gần thì có thể không đeo: Khi bị cận, mắt cần điều tiết liên tục để nhìn rõ ở mọi khoảng cách. Việc không đeo kính thường xuyên sẽ khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn, dẫn đến mỏi mắt, nhức đầu và có thể khiến độ cận tăng nhanh hơn.
• Chỉ có trẻ em mới bị cận thị: Cận thị có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở trẻ em trong độ tuổi học đường. Do đó, việc đo mắt cận định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh cận thị.
• Trẻ cận thị nhẹ không cần đeo kính: Cận thị dù ở độ nhẹ cũng cần điều chỉnh bằng kính để giúp mắt nhìn rõ và phát triển bình thường. Việc không đeo kính có thể khiến mắt tăng độ nhanh hơn.

Giải pháp: Điều trị cận thị học đường thế nào hiệu quả?

Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị nào hoàn toàn dứt điểm cận thị học đường. Tuy nhiên, có một số cách giúp kiểm soát tình trạng bệnh, chậm quá trình tiến triển và cải thiện thị lực hiệu quả, bao gồm:

• Đeo kính thuốc: Kính thuốc giúp điều chỉnh tật khúc xạ, tạo ra hình ảnh rõ nét trên võng mạc. Có hai loại kính chính: kính gọng và kính áp tròng. Việc lựa chọn loại kính nào sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, mức độ cận thị, thói quen sinh hoạt và sở thích của trẻ.
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử: Việc sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài có thể khiến mắt mỏi và tăng nguy cơ cận thị. Nên dành thời gian nghỉ ngơi cho mắt sau mỗi 20-30 phút sử dụng thiết bị điện tử.
• Đọc sách và học tập trong điều kiện ánh sáng tốt: Nên đọc sách và học tập trong điều kiện ánh sáng đủ, tránh đọc sách trong bóng tối hoặc khi đi xe buýt.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, bao gồm cả sức khỏe của mắt.
• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất: Nên ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là thực phẩm tốt cho mắt như vitamin A, lutein và zeaxanthin.
• Đo mắt định kỳ: Nên đi khám mắt định kỳ 6 tháng một lần để theo dõi tình trạng cận thị và điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp.

Tại Kính Hải Triều cung cấp dịch vụ đo mắt 12 bước chuẩn quốc tế với thiết bị nhập khẩu hiện đại đem đến trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng. Quá trình đo mắt thực hiện bởi đội ngũ nhân viên kỹ thuật ngành Khúc xạ tốt nghiệp trường đại học uy tín, giúp bạn an tâm hơn.

Lời kết

Bài viết trên cung cấp đầy đủ thông tin về cận thị học đường và nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Hy vọng qua bài viết này bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về cận thị học được và quan tâm, để ý đến con của mình.

Thùy Dung