Theo Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ, cứ 3 người thì có 1 người bị loạn thị. Điều đáng lo là nhiều người không biết mình đang mắc! Vậy loạn thị là gì và nhận biết sớm bằng cách nào? Cùng Kính Hải Triều tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Giải đáp: Loạn thị là gì? Từ A-Z
Loạn thị là một trong những tật khúc xạ phổ biến, chỉ sau cận thị và viễn thị. Theo thống kê của Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO), có đến 1/3 dân số thế giới mắc loạn thị ở các mức độ khác nhau. Vậy loạn thị là gì và ảnh hưởng thế nào đến thị lực hàng ngày?
1. Chuyên gia giải đáp: Loạn thị là gì?
Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO), loạn thị (Astigmatism) là một tật khúc xạ của mắt. Nó xảy ra khi bề mặt giác mạc (lớp ngoài cùng trong suốt của mắt) hoặc thủy tinh thể (bên trong mắt) có hình dạng cong bất thường, thay vì cong đều như một quả cầu, nó lại cong như một quả bóng bầu dục.
2. Phân loại mức độ loạn thị
Mức độ loạn được đo bằng đơn vị Diopter (D) và thường được phân loại như sau để dễ dàng chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp:
- Loạn nhẹ: Từ 0.25D đến 1.00D. Mức độ này thường không gây ảnh hưởng nhiều đến tầm nhìn và có thể không cần điều chỉnh nếu không có triệu chứng khó chịu.
- Loạn trung bình: Từ 1.25D đến 2.00D. Ở mức độ này, các triệu chứng như mờ mắt, mỏi mắt sẽ rõ ràng hơn và cần được điều chỉnh bằng kính.
- Loạn nặng: Trên 2.00D. Thị lực bị ảnh hưởng nghiêm trọng, hình ảnh méo mó, nhìn đôi. Việc điều chỉnh là bắt buộc để đảm bảo chất lượng cuộc sống và an toàn khi sinh hoạt.
Triệu chứng và cách nhận biết mắt bị loạn thị
Nhận biết sớm các triệu chứng giúp bạn có biện pháp can thiệp kịp thời, tránh để tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những dấu hiệu mà bạn cần lưu ý ở cả người lớn và trẻ em.
1. Triệu chứng loạn thị ở người lớn
- Tầm nhìn mờ, méo mó ở mọi khoảng cách: Bạn có thể thấy các vật thể bị kéo dài, biến dạng, hoặc nhòe cả khi nhìn gần và nhìn xa.
- Mỏi mắt, nhức đầu: Do mắt phải điều tiết liên tục để cố gắng lấy nét hình ảnh, gây ra căng thẳng và mệt mỏi.
- Nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn vào ban đêm: Đặc biệt khi lái xe, bạn có thể thấy các vệt sáng kéo dài hoặc hình ảnh đèn bị tán xạ.
- Nheo mắt thường xuyên: Để cố gắng làm rõ hình ảnh, người bị loạn thị có thói quen nheo mắt, dẫn đến nếp nhăn vùng trán và khó chịu.
- Khó đọc chữ nhỏ: Đặc biệt là khi đọc sách hoặc làm việc trên máy tính.

2. Dấu hiệu loạn thị ở trẻ em
Loạn thị ở trẻ em thường khó phát hiện vì trẻ không biết cách diễn tả. Phụ huynh nên chú ý các dấu hiệu sau:
- Nheo mắt, nghiêng đầu khi xem tivi hoặc đọc sách.
- Đọc chậm, bỏ sót chữ, hoặc dùng ngón tay chỉ vào từng chữ khi đọc.
- Kêu ca đau đầu hoặc mỏi mắt sau khi học bài.
- Thành tích học tập giảm sút.
- Nhạy cảm với ánh sáng, thường xuyên dụi mắt.
Theo một nghiên cứu từ Tạp chí Nhãn khoa Nhi và Lác (Journal of Pediatric Ophthalmology & Strabismus), loạn thị không được điều trị có thể dẫn đến nhược thị (mắt lười), ảnh hưởng vĩnh viễn đến thị lực của trẻ.
3. Kiểm tra loạn thị tại nhà
Bạn có thể tự kiểm tra loạn thị bằng biểu đồ hình nan hoa tại nhà.
Cách thực hiện:
- Treo biểu đồ ở nơi có đủ ánh sáng, cách bạn khoảng 1-2 mét.
- Dùng tay che một bên mắt và nhìn vào biểu đồ.
- Lặp lại với mắt còn lại.
Kết quả:
- Nếu tất cả các đường nan hoa đều rõ nét, đen đều và đậm như nhau, thị lực của bạn có thể bình thường.
- Nếu một số đường nan hoa bị mờ hơn, nhạt hơn, hoặc đậm hơn những đường khác, bạn có khả năng bị loạn thị.
Lưu ý: Test này chỉ mang tính tham khảo. Để có kết quả chính xác, bạn cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám bởi bác sĩ nhãn khoa.

5 lý do hàng đầu dẫn đến loạn thị mà bạn cần biết
Loạn thị không phải là một căn bệnh mà là một tật khúc xạ bẩm sinh hoặc mắc phải. Dưới đây là 5 nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng này.
- Bẩm sinh và di truyền: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Loạn thị thường xuất hiện ngay từ khi sinh ra và có yếu tố di truyền. Nếu bố hoặc mẹ bị loạn thị, khả năng con cái mắc phải cũng cao hơn.
- Thói quen sinh hoạt không khoa học: Việc đọc sách, làm việc hoặc sử dụng các thiết bị điện tử trong điều kiện thiếu sáng, sai tư thế, nhìn quá gần trong thời gian dài sẽ khiến mắt phải điều tiết quá mức, làm tăng nguy cơ loạn thị.
- Bệnh lý về mắt: Một số bệnh như giác mạc chóp (keratoconus), viêm bờ mi, hoặc sẹo giác mạc do chấn thương cũng có thể làm thay đổi hình dạng giác mạc, gây ra loạn thị.
- Chấn thương hoặc phẫu thuật: Chấn thương vào mắt hoặc các ca phẫu thuật mắt như phẫu thuật đục thủy tinh thể, phẫu thuật Lasik không thành công cũng có thể gây biến dạng giác mạc, dẫn đến loạn thị.
- Tuổi tác: Tương tự như lão thị, loạn thị có thể tiến triển theo tuổi. Thủy tinh thể dần mất đi độ đàn hồi và thay đổi hình dạng, gây ảnh hưởng đến thị lực.
Chẩn đoán loạn thị ở mắt
Chẩn đoán là bước đầu tiên và quan trọng nhất để xác định chính xác tình trạng thị lực của bạn. Dưới đây là các phương pháp kiểm tra phổ biến mà bác sĩ nhãn khoa thường áp dụng:
- Kiểm tra thị lực bằng bảng đo: Đây là bước cơ bản để đánh giá khả năng nhìn của bạn ở các khoảng cách khác nhau.
- Đo khúc xạ tự động: Thiết bị hiện đại này sẽ nhanh chóng đo lường các thông số khúc xạ của mắt, bao gồm cả độ loạn.
- Đo độ cong giác mạc (Keratometry): Bằng cách đo độ cong bề mặt giác mạc, bác sĩ sẽ xác định được nguyên nhân và mức độ loạn thị.
- Vẽ bản đồ giác mạc (Corneal Topography): Phương pháp này tạo ra một bản đồ chi tiết về bề mặt giác mạc, giúp phát hiện những bất thường nhỏ nhất mà các phương pháp khác có thể bỏ sót.
Vì loạn thị thường tiến triển âm thầm, nhiều người có thể bỏ qua các triệu chứng ban đầu. Do đó, nếu bạn nhận thấy bất kỳ sự thay đổi nào về thị lực, dù là nhỏ nhất, hãy đến ngay cơ sở chuyên khoa để được thăm khám kịp thời.
Các cách điều trị loạn thị hiệu quả hiện nay
Loạn thị không thể tự khỏi nhưng có thể được điều chỉnh và khắc phục hoàn toàn nhờ các phương pháp hiện đại.
1. Kính mắt
Đây là phương pháp phổ biến và an toàn nhất. Kính loạn thị sử dụng thấu kính hình trụ để bù đắp sự cong không đều của giác mạc, giúp các tia sáng hội tụ đúng trên võng mạc, từ đó làm hình ảnh trở nên rõ nét hơn.
Ưu điểm: An toàn, dễ sử dụng, phù hợp với mọi lứa tuổi.
Nhược điểm: Bất tiện khi tham gia các hoạt động thể thao, ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
2. Kính áp tròng
Nếu bạn yêu thích sự năng động và muốn loại bỏ sự vướng víu của gọng kính, kính áp tròng là một lựa chọn tuyệt vời.
- Kính áp tròng mềm toric: Loại kính này được thiết kế riêng cho người loạn thị, với hình dạng đặc biệt giúp cố định đúng vị trí trên giác mạc để điều chỉnh thị lực.
- Kính áp tròng cứng thấm khí (RGP): Với những trường hợp loạn thị nặng, kính áp tròng RGP là giải pháp hiệu quả hơn. Đặc biệt, một số loại kính RGP còn được dùng trong liệu pháp Orthokeratology (Ortho-K). Bạn đeo kính khi ngủ, kính sẽ nhẹ nhàng định hình lại giác mạc, giúp bạn có được tầm nhìn rõ nét vào ban ngày mà không cần đeo kính.
Ưu điểm: Mang lại tầm nhìn rõ nét, tự do hơn trong sinh hoạt, không ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
Nhược điểm:
- Nguy cơ nhiễm trùng: Yêu cầu vệ sinh nghiêm ngặt để tránh các bệnh về mắt.
- Không phù hợp với tất cả mọi người: Những người có cơ địa mắt nhạy cảm hoặc khô mắt có thể gặp khó khăn khi sử dụng.
3. Phẫu thuật
Đối với những người muốn loại bỏ tật khúc xạ vĩnh viễn và không còn phụ thuộc vào kính, phẫu thuật là giải pháp tối ưu. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất hiện nay bao gồm LASIK, PRK, và ReLEx SMILE. Các kỹ thuật này sử dụng tia laser để định hình lại giác mạc, giúp ánh sáng đi vào mắt được hội tụ chính xác.
Ưu điểm:
- Hiệu quả lâu dài: Mang lại tầm nhìn rõ nét vĩnh viễn, không cần đeo kính.
- Giải pháp tối ưu cho tật khúc xạ nặng: Phù hợp với người có độ loạn thị cao hoặc các vấn đề thị lực nghiêm trọng.
Nhược điểm:
- Chi phí cao: Phẫu thuật có chi phí lớn hơn đáng kể so với kính.
- Có rủi ro và tác dụng phụ: Mặc dù tỷ lệ thành công cao, phẫu thuật vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và có thể gây ra các tác dụng phụ như khô mắt, quầng sáng hoặc chói mắt vào ban đêm.
Lưu ý: Việc lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ loạn thị, tình trạng sức khỏe mắt, lối sống và tài chính của bạn. Tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhãn khoa chuyên nghiệp để được tư vấn và lựa chọn phương pháp phù hợp nhất.
Giải đáp một số câu hỏi về loạn thị
Phần trên đã phần nào đó giới thiệu đến bạn đọc những thông tin khá chi tiết. Ngoài ra còn có một số câu hỏi chúng tôi nhận được cũng khá hữu ích và cần thiết cho bạn.
1. Loạn thị nhìn như thế nào?
Hãy tưởng tượng bạn đang nhìn vào mặt đồng hồ. Với mắt bình thường, tất cả các con số đều rõ nét. Với mắt loạn thị, có thể bạn sẽ thấy số 12 và số 6 rất rõ, nhưng số 3 và số 9 lại bị mờ hoặc kéo dài ra. Hình ảnh bị biến dạng, có bóng mờ, và các đường thẳng có thể trông như bị uốn cong.

2. Phòng ngừa loạn thị như thế nào?
Loạn thị bẩm sinh không thể phòng ngừa, nhưng bạn có thể hạn chế tình trạng nặng hơn bằng cách:
- Khám mắt định kỳ: Định kỳ 6-12 tháng/lần để phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời.
- Chế độ dinh dưỡng khoa học: Bổ sung vitamin A, C, E, Omega-3 tốt cho mắt.
- Thư giãn mắt thường xuyên: Áp dụng quy tắc 20-20-20 (cứ sau 20 phút làm việc gần, nhìn ra xa 20 feet (khoảng 6m) trong 20 giây).
- Làm việc, học tập đủ ánh sáng và đúng tư thế.

3. Loạn thị có đi nghĩa vụ không?
Theo Thông tư 105/2023/TT-BQP quy định về tiêu chuẩn sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự, các tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị) sẽ được chấm điểm theo mức độ. Cụ thể, loạn thị sẽ được miễn nghĩa vụ quân sự nếu thuộc các trường hợp sau:
- Loạn thị trên 1 Diopter.
- Loạn thị do mổ LASIK.
- Loạn thị đi kèm với các bệnh lý khác về mắt gây suy giảm thị lực nghiêm trọng.
Để có kết luận chính xác, bạn cần có giấy khám sức khỏe từ hội đồng khám tuyển nghĩa vụ quân sự.
4. Loạn thị có tăng độ không?
Có. Độ loạn thị có thể thay đổi, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên trong giai đoạn mắt đang phát triển. Ở người trưởng thành, độ loạn thường ổn định hơn nhưng vẫn có thể thay đổi do quá trình lão hóa tự nhiên của mắt hoặc do các bệnh lý như đục thủy tinh thể. Đó là lý do vì sao việc tái khám định kỳ là vô cùng quan trọng.
Tìm hiểu Kính Hải Triều: Chất lượng và niềm tin hơn 30 năm
Việc chẩn đoán và điều trị loạn thị đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối từ quy trình đo khám đến chất lượng của sản phẩm kính mắt. Kính Hải Triều tự hào là địa chỉ tin cậy, đồng hành cùng sức khỏe đôi mắt Việt.
1. Địa chỉ đo khám mắt quốc tế chuẩn 12 bước
Tiên phong trong công nghệ, Kính Hải Triều đề cao chất lượng và sự trải nghiệm của khách hàng. Mang về thị trường quy trình đo mắt 12 bước chuẩn quốc tế là niềm vinh hạnh của chúng tôi.
Một số ưu điểm khi trải nghiệm đo khám mắt:
- Công nghệ đo mắt tự động 100%, phù hợp với tùy mức độ loạn.
- Cắt gọt với sai số nhỏ nhất với máy mài tự động.
- Kỹ thuật viên khúc xạ có chuyên môn cao.
2. Địa chỉ bán kính hỗ trợ loạn thị chính hãng
Đảm bảo giá trị tinh thần và vật chất cho người tiêu dùng, là đại lý ủy quyền của các thương hiệu kính hàng đầu thế giới, Kính Hải Triều mang tới thị trường những sản phẩm kính hỗ trợ loạn chính hãng và chất lượng nhất.
Một số thương hiệu, Kính Hải Triều đang phân phối mà bạn có thể biết đến: Tròng Rodenstock, Essilor và TOG. Ngoài ra còn có một số gọng kính thời trang nổi tiếng như: Gucci, Dior, RayBan, Cartier, Versace,…
3. Chính sách bảo hành tốt nhất thị trường
Chính sách bảo hành cũng là điểm thu hút khách hàng mà Kính Hải Triều muốn mang đến cho bạn.
- Bảo hành lên tới 1 năm cho gọng và tròng kính. Miễn phí sửa chữa, đổi mới nếu có lỗi từ nhà sản xuất
- Bảo hành tầm nhìn 6 tháng nếu bạn thấy không thoải mái. Đổi miễn phí đa tròng thành đơn tròng
- Thay thế trọn đời ve mũi, chỉnh ốc vít và cân chỉnh gọng kính.
Đặt khánh hàng lên hàng đầu, Kính Hải Triều luôn đồng hành cùng bạn trên con đường bảo vệ đôi mắt. Mong bài viết này đã đưa thông tin bổ ích về loạn thị dành cho bạn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí. kiểm soát tiến triển cận thị
Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ hơn về tật loạn thị. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào khác, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chuyên sâu hơn.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
TOP 20 cách chữa cận thị tại nhà hiệu quả nhất hiện nay
Mắt nhìn gần bị nhòe: Nguyên nhân, cách cải thiện, điều trị
5 nhóm thực phẩm tốt cho mắt cận thị: Bật mí từ chuyên gia
Chăm sóc mắt sau mổ cận: 12 lưu ý chuyên sâu tránh biến chứng
Cận bao nhiêu độ thì mổ được? 4 Điều kiện để mổ mắt
Mổ mắt có bị tái cận không? Lưu ý và 4 lời khuyên chuyên gia
Kính Hải Triều ứng dụng ESG: Phát triển bền vững từ giá trị thật
Cận 5 độ có đeo kính áp tròng được không? Tần suất và lưu ý
THẢO LUẬN