Theo một ước tính, hơn 80% trẻ em Việt Nam sẽ bị cận thị. Các chuyên gia tin rằng, nếu không biết khái niệm cận thị là gì và cách điều trị, nguy cơ bị mắc bệnh của mỗi người sẽ tăng cao.
Chuyên gia giải đáp: Cận thị là gì?
Là tật khúc xạ phổ biến, thường được chẩn đoán trước 20 tuổi (nhất là từ 8 – 12 tuổi). Nó ảnh hưởng đến tầm nhìn xa. Nghĩa là, nhìn gần thì rõ nhưng nhìn xa lại khó khăn.
- Từ 0 – 18 tuổi: Đây là giai đoạn phát triển cận nhanh chóng. Trung bình mỗi năm có thể tăng từ 0.75 – 1.00 Diop.
- Từ 18 – 40 tuổi: Đây là giai đoạn ổn định nên độ cận tăng rất ít, thậm chí là không thay đổi nếu có sự can thiệp của phương pháp điều trị (đeo kính cận, kính áp tròng cận, mổ mắt cận,…)
Tổng quan về mắt cận thị từ A-Z
Sau khi đã biết thế nào là cận thị, người bệnh cần theo dõi một số thông tin về nguyên nhân và triệu chứng để tìm cách phòng ngừa phù hợp.
1. Nguyên nhân bị cận thị phổ biến
Theo một ước tính, cứ 4 bậc cha mẹ, thì có một người có con bị cận. Vậy nguyên nhân cận thị đến từ đâu?
Theo lý thuyết về sức khỏe mắt: khi bị cận thị, tia sáng đi qua mắt không thể hội tụ ngay tại võng mạc. Một phần do trục nhãn cầu quá dài hoặc thể thủy tinh quá cong so với nhãn cầu.
Một số nguyên nhân khác có thể đến từ cận di truyền, bẩm sinh hoặc bạn đang có lối sống không phù hợp (nhìn điện thoại tivi quá gần hoặc xem trong điều kiện ánh sáng yếu).
2. Các mức độ cận thị cần chú ý
Về phân loại, cận thị chia thành 5 loại thường gặp sau:
- Cận đơn thuần: Là trường hợp bệnh nhân bị độ cận dưới 6.00 Diop và đôi khi kèm theo tật loạn thị. Nguyên nhân gây ra dạng cận thị này thường là do di truyền hoặc làm việc với chế độ thiếu khoa học.
- Cận ban đêm: Ban ngày nhìn bình thường nhưng ban đêm người bệnh nhìn kém ở những nơi có ánh sáng yếu vì đồng tử sẽ phải tăng điều tiết để quan sát rõ sự vật.
- Cận bẩm sinh (di truyền): Là tật cận thị xuất phát từ yếu tố di truyền của ba hoặc mẹ. Theo nghiên cứu, nếu gia đình có ba và mẹ mắc tật cận thị, con sinh ra sẽ gặp tỷ lệ cao về tật khúc xạ này.
- Cận thứ phát: Bắt nguồn từ hiện tượng thủy tinh thể bị xơ hóa hoặc do biến chứng của bệnh tiểu đường, hay do tác dụng phụ khi dùng thuốc và một số nguyên nhân khác dẫn đến trường hợp này.
- Cận thoái hóa: Là trường hợp khi bệnh nhân bị cận trên 6 diop kết hợp bị thoái hóa võng mạc nửa phần sau của nhãn cầu. Dạng này độ cận sẽ ngày càng tăng. Nếu không phát hiện và xử lý sớm thì sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới thị lực của người bệnh.
- Cận thị giả: Đây là tình trạng co quắp chức năng điều tiết nhãn cầu dẫn đến tình trạng suy giảm tầm nhìn tạm thời. Chỉ cần để mắt nghỉ ngơi điều độ một thời gian sau sẽ cải thiện tình trạng này.
Về mức độ cận thị, cận thị chia thành 4 cấp độ chính:
- Cận nhẹ: Từ 0.25 – 3.00 Diop
- Cận trung bình: Từ 3.25 – 6.00 Diop
- Cận nặng: Từ 6.25 – 10.00 Diop
- Cận cực đoan: Trên 10.25 Diop
5 dấu hiệu cảnh báo cận thị bạn không nên bỏ qua
Thông thường, tật cận thị phát hiện sớm ở lứa tuổi học sinh (gọi là cận thị học đường hay cận thị bẩm sinh). Do trẻ không ý thức được bệnh cận thị là gì? Nên phụ huynh cần chú ý đến những dấu hiệu nhận biết cận ở trẻ em như sau:
1. Nhìn xa bị mờ, nhòe
Khi nhìn các vật ở xa, đặc biệt là biển báo giao thông, chữ trên bảng hoặc màn hình tivi, bạn sẽ thấy hình ảnh bị mờ, không sắc nét, phải mất một lúc mới định hình được.
2. Phải nheo mắt mới nhìn rõ
Đây là một phản xạ tự nhiên của cơ thể. Khi nheo mắt, bạn đã vô tình tạo ra một “lỗ kim” nhân tạo, giúp hạn chế các tia sáng ngoại vi và tạm thời làm tăng độ sâu trường ảnh, khiến hình ảnh trên võng mạc trở nên rõ nét hơn.
3. Mỏi mắt khi nhìn xa, học tập
Mắt phải liên tục điều tiết để cố gắng lấy nét, dẫn đến cảm giác căng thẳng, mỏi mệt, đặc biệt sau khi tập trung làm việc, học tập hoặc lái xe đường dài. Cảm giác này thường đi kèm với việc muốn nhắm mắt nghỉ ngơi.
4. Nhạy cảm với ánh sáng mạnh hoặc yếu
Đôi mắt của bạn có thể cảm thấy chói và khó chịu khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh đột ngột (như ánh nắng mặt trời) hoặc cảm thấy khó nhìn hơn trong môi trường ánh sáng yếu (như lúc chạng vạng).
5. Hay đau đầu, chảy nước mắt hoặc khô mắt
Sự căng thẳng liên tục của hệ thống cơ mắt để bù trừ cho tật cận thị có thể gây ra những cơn đau đầu âm ỉ, đặc biệt là ở vùng trán và thái dương. Đồng thời, mắt có thể bị khô rát hoặc chảy nước mắt không kiểm soát.
Bảng phân loại các loại tật khúc xạ phổ biến hiện nay
Cận thị, loạn thị và viễn thị là tật khúc xạ về mắt phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, không ít người vẫn còn hay nhầm lẫn. Sau đây, là bảng so sánh tổng quan giúp khách hàng có cái nhìn rõ hơn về kiến thức thị giác quan trọng cần biết.
| Cận thị | Loạn thị | Viễn thị | |
| Khái niệm | Xảy ra khi hình ảnh nhìn thấy không hội tụ vào trước võng mạc. | Xảy ra khi giác mạc hoặc thủy tinh thể biến dạng so với bình thường. | Xảy ra khi hình ảnh nhìn thấy không hội tụ vào sau võng mạc. |
| Triệu chứng | Nhìn xa mờ, nhìn gần rõ | Nhìn hình ảnh mờ nhòe ở mọi khoảng cách | Nhìn xa rõ, nhìn gần mờ |
Cùng chuyên gia giải đáp nhanh các câu hỏi về cận thị
Bạn có từng thắc mắc về cận nhưng lại không biết hỏi ai cho đúng? Đừng lo, các chuyên gia của Kính Hải Triều sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi thường gặp một cách dễ hiểu, chính xác nhất.
1. Cận thị có tự khỏi được không?
Câu trả lời là không. Cận thị là một sự thay đổi về cấu trúc của mắt (trục nhãn cầu dài ra). Hiện tại, không có loại thuốc hay phương pháp tập luyện nào có thể làm mắt “ngắn lại” để tự khỏi cận.
Mục tiêu của các phương pháp điều trị là điều chỉnh để hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc và quan trọng hơn là kiểm soát, làm chậm quá trình tăng độ.
2. Có cách nào tự kiểm tra mắt cận tại nhà không?
Bạn hoàn toàn có thể thực hiện một số bài test đơn giản tại nhà để đánh giá sơ bộ khả năng thị lực – tuy nhiên, kết quả chỉ mang tính tham khảo và không thay thế cho việc đo khám chuyên sâu tại cơ sở uy tín.
Dưới đây là một vài cách bạn có thể tự “kiểm tra” tại nhà:
Sử dụng bảng đo thị lực (Snellen Chart): In bảng chữ cái tiêu chuẩn, treo ở khoảng cách 3–5 mét và che một bên mắt để kiểm tra từng bên. Nếu bạn không thể đọc rõ hàng chữ thứ 8 trở đi, có thể đã có dấu hiệu cận.
Sử dụng bảng đo thị lực hình: Là bảng gồm các hình đơn giản (xe, cá, ngôi sao…) với kích thước giảm dần, dùng để kiểm tra thị lực cho trẻ nhỏ hoặc người không đọc được chữ. Treo bảng cách mắt 3–5 mét, che lần lượt từng mắt để kiểm tra. Nếu không nhận diện được các hình nhỏ, có thể đã bị suy giảm thị lực.
3. Cận thị có bị mù không?
Cận thị không gây ra mù, tuy nhiên, nếu không điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến một số trường hợp như:
- Thoái hóa hoàng điểm: Làm giảm thị lực trung tâm.
- Đục thủy tinh thể sớm: Gây khó khăn trong việc nhìn rõ.
- Tách võng mạc: Có thể dẫn đến mất thị lực nếu không điều trị kịp thời.
4. Cận thị về già có hết không?
Không, cận thường không hết hoặc giảm đi khi người bị cận thị già đi.
Trên thực tế, nhiều người bị cận thị thậm chí còn có thể trở nên nặng hơn khi về già. Cũng có một số trường hợp, khi tuổi tác cao, người bị cận có thể giảm độ do sự thay đổi của thủy tinh thể. Nhưng nói chung, cận không tự động hết đi khi người bệnh về già.
Chuyên gia chia sẻ 5 cách phòng ngừa và cải thiện tình trạng cận thị
Dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, bạn hoàn toàn có thể chủ động kiểm soát và làm chậm tiến triển của cận thị. Hãy áp dụng ngay những phương pháp khoa học và hiệu quả đã được các chuyên gia khuyến nghị sau đây.
1. Tăng cường hoạt động ngoài trời (trẻ em)
Một nghiên cứu quy mô lớn trên 40.000 trẻ em của Trường Y khoa Đại học Sydney (Úc) đã chỉ ra rằng, việc dành ít nhất 2 giờ mỗi ngày ở ngoài trời có thể giảm 25% nguy cơ mắc cận thị.
Ánh sáng tự nhiên được cho là có vai trò kích thích sản xuất dopamine ở võng mạc, giúp ức chế sự dài ra của trục nhãn cầu.
2. Giảm thời gian nhìn gần, sử dụng thiết bị điện tử
Hãy tuân thủ quy tắc 20-20-20 được Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ khuyến nghị: Cứ sau 20 phút làm việc nhìn gần, hãy nhìn ra xa một vật ở khoảng cách 20 feet (khoảng 6 mét) trong vòng 20 giây.
Đồng thời, hãy đảm bảo luôn đọc sách, làm việc trong điều kiện đủ sáng và giữ khoảng cách từ mắt đến sách/màn hình khoảng 30-40 cm.
3. Dưỡng mắt bằng dinh dưỡng, ngủ đủ
Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu các chất chống oxy hóa và vitamin là rất cần thiết cho sức khỏe võng mạc.
- Vitamin A và Beta-carotene: Có nhiều trong cà rốt, khoai lang, bí đỏ, rau bina.
- Lutein và Zeaxanthin: Có trong các loại rau lá xanh đậm, bông cải xanh, ngô, trứng.
- Vitamin C, E và Omega-3: Giúp bảo vệ mắt khỏi tổn thương.
Bên cạnh đó, ngủ đủ giấc (7-9 tiếng mỗi đêm) cho phép mắt được nghỉ ngơi, phục hồi và tái tạo năng lượng.
4. Đeo kính đúng độ
Việc đeo kính thấp hơn hoặc cao hơn độ cận thực tế đều gây hại. Nó buộc mắt phải điều tiết quá mức, gây mỏi mắt, nhức đầu và có thể thúc đẩy độ cận tăng nhanh hơn. Đảm bảo bạn luôn đeo kính được đo và cắt bởi các cơ sở uy tín.
5. Khám mắt định kỳ
Các chuyên gia nhãn khoa khuyến nghị tần suất kiểm tra thị lực định kỳ như sau:
- Đối với trẻ em và thanh thiếu niên (<18 tuổi): Nên kiểm tra mắt mỗi 6 tháng đến 1 năm/lần do độ tuổi này có nguy cơ tiến triển cận thị nhanh.
- Đối với người lớn: Nên đo mắt định kỳ mỗi 1-2 năm/lần để đảm bảo đeo kính đúng độ và tầm soát các bệnh về mắt.
Đặt lịch đo mắt miễn phí nhanh chóng tại Kính Hải Triều
Kính Hải Triều tự hào là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực đo thị lực chuyên sâu, được đông đảo khách hàng tin tưởng. Tại đây, chúng tôi mang đến trải nghiệm đo mắt độc quyền với quy trình 12 bước đạt chuẩn quốc tế, đảm bảo độ chính xác tối đa.
- Đội ngũ chuyên gia: Bạn sẽ được thăm khám và tư vấn bởi đội ngũ chuyên viên khúc xạ và bác sĩ nhãn khoa giàu kinh nghiệm, tốt nghiệp từ các trường Y danh tiếng, luôn tận tâm và chuyên nghiệp.
- Thiết bị hiện đại: Chúng tôi đầu tư vào hệ thống thiết bị đo mắt tiên tiến, bao gồm máy soi bóng đồng tử, máy đo khúc xạ tự động, và nhiều thiết bị khác. Toàn bộ máy móc đều được nhập khẩu trực tiếp từ Nhật Bản và Pháp, giúp tăng cường độ chính xác, giảm thiểu tối đa sai số trong việc xác định độ cận, loạn hay viễn của mắt bạn.
Cận thị là một vấn đề thị lực phổ biến, ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa là bước đầu tiên để bảo vệ đôi mắt.
Đừng quên khám mắt định kỳ và áp dụng các biện pháp chăm sóc mắt khoa học. Một đôi mắt khỏe sẽ giúp bạn tận hưởng cuộc sống trọn vẹn. Nếu có bất kỳ băn khoăn nào, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia tại Kính Hải Triều để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.
Em rất sợ cận vì ba mẹ sẽ la mắng nhưng em nhận thấy em sử dụng điện thoại nhiều hơn mỗi ngày và thấy hơi mờ nhè chứ không nhìn rõ như trước