Nghe thì sốc nhưng là thật: Cận thị nặng không chỉ khiến bạn nhìn mờ mà còn có thể gây mù lòa vĩnh viễn nếu không kiểm soát đúng cách.
Cảnh báo: 1/3 dân số toàn cầu có nguy cơ cận thị nặng vào năm 2050
Nghiên cứu này đã phân tích dữ liệu từ 145 công trình khác nhau, bao gồm hơn 2,1 triệu người tham gia, và đưa ra những con số dự báo đáng chú ý.
Theo đó, tỷ lệ người bị cận thị (myopia) sẽ tăng từ 22,9% dân số thế giới vào năm 2000 lên 49,8% vào năm 2050. Cùng với đó, tỷ lệ người bị cận thị nặng (high myopia), được định nghĩa là có độ cận trên -6.00 diop, sẽ tăng từ 2,7% lên 9,8% trong cùng kỳ. Con số này tương đương với gần 1 tỷ người sẽ phải sống chung với tình trạng cận thị nặng.
Giải đáp: Bị cận thị nặng nhất là bao nhiêu độ?
Vậy cận mấy độ là nặng? Theo các chuyên gia, những người có độ cận từ -6.25 Diop trở lên đã thuộc nhóm cận thị nặng. Về lý thuyết, không có độ cận nhất, độ cận có thể tăng đến hơn -20.00 Diop, thậm chí -30.00 Diop, thường được gọi là cận thị thoái hóa (degenerative myopia), đi kèm với nguy cơ biến chứng cực kỳ cao.
Theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các hiệp hội nhãn khoa uy tín, độ cận thị được chia thành các mức độ cận thị như sau:
- Cận thị nhẹ: Dưới -3.00 Diop.
- Cận thị trung bình: Từ -3.25 đến -6.00 Diop.
- Cận thị nặng (High Myopia): Trên -6.00 Diop.
5 biến chứng âm thầm và nguy hiểm của cận thị nặng
Cận thị nặng không chỉ là vấn đề về thị lực nhìn xa. Nó là một bệnh lý mà ở đó, sự thay đổi về cấu trúc của mắt có thể dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm khác, gây suy giảm thị lực không thể phục hồi.
1. Gây nhược thị
Theo Tạp chí American Journal of Ophthalmology, nhược thị là một biến chứng phổ biến ở trẻ em bị cận thị nặng. Khi có sự chênh lệch độ cận lớn giữa hai mắt hoặc không được đeo kính đúng độ, não sẽ tự động ưu tiên mắt nhìn rõ hơn, dần “bỏ quên” mắt còn lại.
Hậu quả là mắt bị bỏ qua sẽ không phát triển đầy đủ, dẫn đến thị lực kém ngay cả khi đã đeo kính hoặc mổ mắt.
2. Lác luân phiên hoặc lác ngoài
Khi bị cận nặng, mắt phải điều tiết liên tục để nhìn rõ các vật ở cự ly gần. Sự quá tải kéo dài này có thể làm yếu các cơ vận nhãn, gây mất cân bằng, dẫn đến tình trạng lác (lé). Phổ biến nhất là lác ngoài, tức là một mắt bị lệch ra phía ngoài so với mắt còn lại.
Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ mà còn làm suy giảm khả năng cảm nhận không gian 3 chiều của mắt.
3. Bong tróc võng mạc và hiện tượng xuất huyết dịch kính
Võng mạc là lớp màng thần kinh mỏng ở đáy mắt, có chức năng thu nhận ánh sáng và truyền tín hiệu về não bộ để tạo thành hình ảnh. Đáng chú ý, những người bị cận thị nặng từ 5 Diop trở lên có nguy cơ bong võng mạc cao gấp 10 lần so với người bình thường.
Ở người bị cận thị nặng, trục nhãn cầu bị kéo dài bất thường, gây căng giãn võng mạc, đặc biệt là ở vùng chu biên. Khi lớp võng mạc này mỏng yếu theo thời gian, nguy cơ bị rách, bong võng mạc hoặc xuất huyết dịch kính tăng cao.
Một khi võng mạc bị tổn thương nghiêm trọng, khả năng phục hồi thị lực gần như không thể, có thể dẫn đến mù lòa vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
4. Thoái hóa điểm vàng
Điểm vàng (hoàng điểm) là vùng trung tâm của võng mạc, chịu trách nhiệm cho thị lực sắc nét và khả năng nhìn màu. Ở người cận thị nặng, võng mạc bị kéo căng và mỏng đi như một quả bóng bay được thổi quá căng.
Tình trạng này có thể dẫn đến sự hình thành các tân mạch hắc mạc (mạch máu bất thường phát triển dưới võng mạc), gây rách, bong hoặc xuất huyết tại điểm vàng.
5. Đục thủy tinh thể
Các nghiên cứu, bao gồm cả Nghiên cứu Mắt Blue Mountains (The Blue Mountains Eye Study), đã chứng minh mối liên hệ chặt chẽ giữa cận thị nặng và bệnh đục thủy tinh thể (cườm khô) khởi phát sớm. Quá trình lão hóa tự nhiên của thủy tinh thể bị đẩy nhanh hơn ở mắt cận thị nặng, dẫn đến tình trạng thủy tinh thể bị mờ đục sớm hơn, thường là ở độ tuổi 40-50 thay vì 60-70 như thông thường.
Giải mã thắc mắc cùng chuyên gia
Hiểu rõ nỗi băn khoăn khi bị cận thị nặng, Kính Hải Triều tổng hợp những câu hỏi thường gặp nhất và giải đáp một cách dễ hiểu nhất.
1. Dấu hiệu của cận thị nặng
Cận thị nặng thường bắt đầu từ độ cận trên -6 diop và có thể đi kèm nhiều biểu hiện rõ rệt hơn so với cận nhẹ. Những dấu hiệu phổ biến bao gồm:
- Nhìn mờ rõ rệt khi không đeo kính, đặc biệt là ở khoảng cách xa.
- Phải dí sát mắt vào sách vở, điện thoại hoặc ngồi gần màn hình mới thấy rõ.
- Thường xuyên nhức mắt, mỏi mắt hoặc đau đầu, nhất là khi làm việc lâu với thiết bị điện tử.
- Lệch trục mắt hoặc nheo mắt thường xuyên để nhìn rõ hơn.
- Độ cận tăng nhanh, thị lực suy giảm dù đã đeo kính đúng độ.
2. Cận nặng có bị mù không?
Bác sĩ Chuyên khoa Mắt Alistair R. Fielder từng nhận định: “Cận thị nặng nên được xem là một rối loạn có khả năng gây mù lòa”. Khi bạn bị cận thị nặng, nguy cơ mắc phải các bệnh lý như Glocom, bong võng mạc, thoái hóa điểm vàng… tăng lên theo cấp số nhân. Chính những bệnh lý này mới là nguyên nhân thực sự gây ra tình trạng mất thị lực vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
3. Người cận nặng nên chọn loại kính nào?
Nên ưu tiên các loại tròng kính chiết suất cao (1.67, 1.74) để kính mỏng nhẹ, đeo thoải mái và thẩm mỹ hơn.
Chọn thêm lớp phủ chống ánh sáng xanh, chống tia UV và chống trầy xước để tăng độ bền và bảo vệ mắt tối ưu.
Gọng kính cũng nên nhẹ, ôm sát và chắc chắn để cố định tròng tốt hơn.
5 cách tránh độ tăng nhanh dẫn đến mù lòa
Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn cận thị nặng, nhưng bạn có thể làm chậm tiến triển, giảm thiểu nguy cơ biến chứng bằng những biện pháp khoa học sau:
1. Sinh hoạt khoa học
Theo Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO), thói quen sử dụng thiết bị điện tử sai cách có thể thúc đẩy độ cận tiến triển nhanh chóng.
Gợi ý áp dụng:
- Hạn chế dùng thiết bị điện tử quá 45 phút/lần, sau đó nên nghỉ mắt ít nhất 5–10 phút.
- Giữ khoảng cách từ mắt đến màn hình máy tính hoặc sách vở ít nhất 30–40cm, tránh cúi sát.
- Ưu tiên học và làm việc ở nơi có ánh sáng tự nhiên, hoặc sử dụng đèn học chống cận vào buổi tối.
- Tránh sử dụng điện thoại, tablet trong bóng tối hoặc khi đang nằm.
Lối sinh hoạt khoa học không chỉ giúp giảm mỏi mắt, khô mắt, mà còn là nền tảng để giữ ổn định thị lực lâu dài, đặc biệt đối với người bị cận thị nhẹ đang trong giai đoạn phát triển.
2. Cung cấp thực phẩm tốt cho mắt cận
Dinh dưỡng đóng vai trò không thể thiếu trong việc duy trì sức khỏe võng mạc và làm chậm quá trình tăng độ cận. Theo khuyến cáo từ Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ (NEI), chế độ ăn giàu vitamin và chất chống oxy hóa có thể giúp giảm nguy cơ tổn thương tế bào mắt, hỗ trợ chức năng điều tiết của mắt.
Một số nhóm thực phẩm được chuyên gia nhãn khoa khuyên dùng:
- Vitamin A: Giúp cải thiện thị lực ban đêm và duy trì cấu trúc võng mạc. Có nhiều trong: cà rốt, bí đỏ, gan động vật, trứng.
- Vitamin C & E: Chống oxy hóa, bảo vệ mô mắt khỏi tác hại của gốc tự do. Có trong: cam, quýt, dâu tây, kiwi, hạt hạnh nhân.
- Lutein và Zeaxanthin: Tập trung ở điểm vàng – vùng nhìn rõ nhất của võng mạc. Có nhiều trong: cải bó xôi, bông cải xanh, lòng đỏ trứng.
- Omega-3: Tăng cường độ ẩm cho mắt, hỗ trợ lớp phim nước mắt. Nguồn tốt gồm: cá hồi, cá thu, hạt chia, dầu óc chó.
- Kẽm: Giúp vận chuyển vitamin A từ gan đến võng mạc. Có trong: hải sản (hàu, cua), ngũ cốc nguyên hạt.
Mẹo nhỏ: Hãy ưu tiên thực phẩm tươi, ít qua chế biến và duy trì thói quen uống đủ nước mỗi ngày.
3. Thực hiện các bài tập tại nhà
Các bài tập mắt đơn giản có thể giúp thư giãn mắt, cải thiện lưu thông máu và giảm mỏi mắt.
- Đảo mắt: Đảo mắt theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ 5-10 lần.
- Nhìn xa – nhìn gần: Tập trung nhìn một vật ở gần trong vài giây, sau đó chuyển sang nhìn một vật ở xa trong vài giây. Lặp lại 10-15 lần.
- Nhắm mắt thư giãn: Nhắm mắt lại và đặt lòng bàn tay ấm lên mắt trong vài phút.
4. Đeo kính đúng độ
Đeo kính sai độ (thấp hơn hoặc cao hơn) đều bắt buộc mắt phải điều tiết quá mức, gây mỏi mắt, nhức đầu và là một trong những nguyên nhân khiến độ cận tăng nhanh. Hãy đảm bảo bạn được đo khám ở những cơ sở uy tín với trang thiết bị hiện đại.
5. Thăm khám mắt định kỳ
Không nên chờ đến khi mắt mờ mới đi khám. Việc khám mắt định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần tại các cơ sở uy tín như Kính Hải Triều giúp:
- Kiểm tra xem độ cận có thay đổi không
- Phát hiện sớm các bệnh lý mắt tiềm ẩn
- Đảm bảo đôi mắt luôn được chăm sóc toàn diện và đúng cách
Khám mắt định kỳ là bước quan trọng để giữ gìn thị lực lâu dài, kể cả khi bạn chỉ bị cận nhẹ hoặc chưa có triệu chứng rõ ràng.
Đặt lịch đo mắt miễn phí tại Kính Hải Triều – Được chuyên gia tư vấn cá nhân hóa
Quyết định có nên đeo kính hay không và chăm sóc mắt như thế nào cần bắt đầu từ bước quan trọng nhất: hiểu rõ tình trạng mắt của chính bạn.
Tại Kính Hải Triều, chúng tôi cung cấp dịch vụ đo mắt theo quy trình 12 bước chuẩn quốc tế hoàn toàn miễn phí với đội ngũ chuyên viên khúc xạ giàu kinh nghiệm và hệ thống máy móc tự động từ Nhật Bản, Pháp.
Để chủ động sắp xếp thời gian và không bỏ lỡ lịch trình cá nhân, bạn có thể đặt lịch đo mắt trực tuyến ngay trên website Kính Hải Triều. Chỉ với vài thao tác đơn giản, đội ngũ của chúng tôi sẽ nhanh chóng liên hệ hỗ trợ bạn lựa chọn thời điểm phù hợp, đảm bảo quá trình đo mắt diễn ra nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm tối đa thời gian quý báu của bạn.
