Viễn thị và loạn thị: Phân biệt nguyên nhân, cách điều trị

Hiện nay nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa viễn thị và loạn thị, khiến việc khắc phục và điều trị trở nên khó khăn. Vậy cách phân biệt giữa hai tật khúc xạ này là gì?

MỤC LỤC › Cùng là tật khúc xạ, viễn thị và loạn thị khác nhau ở điểm nào? 1. Tật viễn thị là gì? 2. Tật loạn thị là gì? › Chi tiết 3 cách phân biệt viễn thị và loạn thị đơn giản từ chuyên gia 1. Nguyên nhân gây nên 2. Triệu chứng mắc tật khúc xạ 3. Cách điều trị tật khúc xạ › Viễn thị và loạn thị có thể bị cùng một lúc không?

Cùng là tật khúc xạ, viễn thị và loạn thị khác nhau ở điểm nào?

Việc hiểu rõ bản chất viễn thị và loạn thị là gì nằm ở cách phân biệt giữa hai tật khúc xạ này.

1. Tật viễn thị là gì?

Viễn thị (Hyperopia) là tình trạng người bệnh gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở gần. Điều này xảy ra do nhãn cầu quá ngắn hoặc giác mạc quá phẳng, khiến ánh sáng đi vào mắt hội tụ đằng sau võng mạc.

2. Tật loạn thị là gì?

Loạn thị (Astigmatism) là tình trạng thị lực bị mờ nhòe, méo mó ở cả khoảng cách xa và gần. Nguyên nhân chính là do giác mạc hoặc thủy tinh thể của mắt có hình dạng không đều, làm phân tán các tia sáng khi đi vào mắt, khiến chúng hội tụ tại nhiều điểm khác nhau trên võng mạc.

Chi tiết 3 cách phân biệt viễn thị và loạn thị đơn giản từ chuyên gia

Ngoài thông tin về viễn thị và loạn thị là gì, sau đây là 3 đặc điểm được chuyên gia chia sẻ để phân biệt rõ hơn về các tật khúc xạ này:

1. Nguyên nhân gây nên

Viễn thị

Tật viễn thị chủ yếu bị bẩm sinh do di truyền. Nếu trong gia đình có người mắc viễn thị thì khả năng di truyền cho thế hệ sau là khá cao. Ngoài ra, một số bệnh lý như tiểu đường, khối u, thiểu sản hoàng điểm,… tuy hiếm gặp nhưng cũng có thể gây ra tật khúc xạ này.

Viễn thị bắt nguồn từ:

• Hình dạng nhãn cầu bất thường: Nhãn cầu ngắn hơn so với bình thường khiến khoảng cách giữa giác mạc và võng mạc bị thu hẹp, dẫn đến hiện tượng hội tụ ánh sáng sau võng mạc.
• Giác mạc hoặc thủy tinh thể phẳng: Độ cong của giác mạc hoặc thủy tinh thể không đủ, làm giảm khả năng khúc xạ ánh sáng, khiến tầm nhìn gần trở nên mờ nhòe.

Loạn thị

Nguyên nhân loạn thị có thể do di truyền từ gia đình hoặc những chấn thương, phẫu thuật làm thay đổi hình dạng của giác mạc. Ngoài ra, keratoconus – một bệnh lý mắt hiếm gặp – cũng khiến giác mạc mỏng dần và phồng lên thành hình nón, gây loạn thị nghiêm trọng.

Loạn thị bắt nguồn từ:

• Hình dạng giác mạc bất thường: Giác mạc bình thường có hình cầu, nhưng ở người bị loạn thị, giác mạc thường có hình dạng giống quả bóng bầu dục hoặc hình elip, khiến ánh sáng bị phân tán, khó hội tụ chính xác lên võng mạc.
• Thủy tinh thể không đồng đều: Thủy tinh thể bị méo mó hoặc có độ cong không đồng đều, ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ các vật thể ở mọi khoảng cách.

2. Triệu chứng mắc tật khúc xạ

Viễn thị

• Gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở gần như đọc sách, làm việc với điện thoại hoặc xem văn bản trên máy tính,…
• Dễ đau đầu, mỏi mắt sau khi tập trung nhìn gần trong thời gian dài.
• Thường xuyên giữ sách, tài liệu hoặc màn hình cách xa mắt hơn bình thường để đọc rõ.

Loạn thị

• Thị lực mờ hoặc méo mó ở cả khoảng cách xa và gần.
• Nhìn không rõ vào ban đêm.
• Thường xuyên nheo mắt hoặc chớp mắt liên tục.

3. Cách điều trị tật khúc xạ

Viễn thị

Viễn thị thường sử dụng thấu kính lồi (thấu kính hội tụ) để làm tăng độ cong của giác mạc, tập trung ánh sáng vào một điểm chính xác trên võng mạc. Từ đó, người bệnh có thể nhìn rõ hơn các vật ở gần.

Loạn thị

Thấu kính điều chỉnh loạn thị có hình dạng không đều, với độ cong khác nhau ở các phần của bề mặt, giúp khắc phục sự bất đối xứng của giác mạc hoặc thủy tinh thể. Nhờ đó, hiện tượng phân tán ánh sáng được giảm thiểu và người bệnh có thể nhìn rõ hơn ở cả khoảng cách gần và xa.

Viễn thị và loạn thị có thể bị cùng một lúc không?

Loạn thị và viễn thị có thể xuất hiện cùng một lúc ở một hoặc cả hai mắt, tình trạng này được gọi là viễn loạn thị. Đây là một vấn đề khúc xạ thường gặp, đặc biệt ở trẻ em, và nếu không được điều chỉnh kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng trong tương lai như nhược thị, lác, đục thuỷ tinh thể,…

Trên đây là giải đáp cho câu hỏi điểm khác nhau giữa viễn thị và loạn thị là gì. Hãy lưu ý rằng việc phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời các tật khúc xạ viễn thị và loạn thị đóng vai trò rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe mắt lâu dài.

Xem thêm kiến thức thị giác hữu ích:

• Cận thị và viễn thị khác nhau gì, các mức độ, cách điều trị
• Viễn thị có cần đeo kính không, không đeo có sao không?
• Mắt viễn thị đeo kính gì, có cần đeo thường xuyên không?

Việt Quỳnh